احکام قبله
مسأله 770 - خانه کعبه که در مکّه معظّمه مىباشد قبله است و باید روبروى آن نماز خواند؛ ولى کسى که دور است اگر طورى بایستد که بگویند رو به قبله نماز مىخواند کافى است و همچنین است کارهاى دیگرى که مانند سر بریدن حیوانات، باید رو به قبله انجام گیرد.
مسأله 771 - کسى که نماز واجب را ایستاده مىخواند، باید طورى بایستد که بگویند رو به قبله ایستاده و لازم نیست زانوهاى او و نوک پاى او هم رو به قبله باشد.
مسأله 772 - کسى که باید نماز نشسته بخواند، اگر نمىتواند بطور معمول بنشیند و در موقع نشستن، کف پاها را به زمین مىگذارد باید در موقع نماز صورت و سینه و شکم او رو به قبله باشد و لازم نیست ساق پاى او رو به قبله باشد.
مسأله 773 - کسى که نمىتواند نشسته نماز بخواند، باید در حال نماز به پهلوى راست طورى بخوابد که جلوى بدن او رو به قبله باشد و اگر ممکن نیست باید به پهلوى چپ طورى بخوابد که جلوى بدن او رو به قبله باشد، و اگر این را هم نتواند باید به پشت بخوابد به طورى که کف پاى او رو به قبله باشد.
مسأله 774 - نماز احتیاط و سجده فراموش شده و سجده سهو را باید رو به قبله بجا آورد.
مسأله 775 - نماز مستحبّى را در سفر مىشود در حال راه رفتن و در ماشین، قطار، هواپیما و کشتى خواند و اگر انسان در این حال، نماز مستحبّى بخواند لازم نیست رو به قبله باشد؛ ولى احتیاط مستحبّ است در حال تکبیرة الاحرام رو به قبله باشد.
مسأله 776 - کسى که مىخواهد نماز بخواند، باید براى پیدا کردن قبله کوشش نماید، تا یقین کند که قبله کدام طرف است و مىتواند به گفته دو شاهد عادل که از روى نشانههاى حسّى شهادت مىدهند یا به قول کسى که از روى قاعده علمى قبله را مىشناسد و مورد اطمینان است عمل کند و اگر اینها ممکن نشد باید به گمانى که از محراب مسجد مسلمانان یا قبرهاى آنان یا از راههاى دیگر پیدا مىشود عمل نماید حتّى اگر از گفته فاسق یا کافرى که بواسطه قواعد علمى قبله را مىشناسد گمان به قبله پیدا کند کافى است.
مسأله 777 - کسى که گمان به قبله دارد، اگر بتواند گمان قویترى پیدا کند نمىتواند به گمان خود عمل نماید، مثلاً اگر میهمان از گفته صاحب خانه گمان به قبله پیدا کند ولى بتواند از راه دیگر گمان قویترى پیدا کند نباید به حرف او عمل نماید.
مسأله 778 - اگر براى پیدا کردن قبله وسیلهاى ندارد، یا با این که کوشش کرده گمانش به طرفى نمىرود، نماز خواندن به یک طرف کافى است و چنانچه وقت نماز وسعت دارد بنابر احتیاط مستحبّ چهار نماز به چهار طرف بخواند و اگر به اندازه چهار نماز وقت ندارد، به اندازهاى که وقت دارد نماز بخواند.
مسأله 779 - اگر یقین یا گمان کند که قبله در یکى از دو طرف است، باید به هر دو طرف نماز بخواند.
مسأله 780 - کسى که بخواهد به احتیاط عمل کند و به چند طرف نماز بخواند، اگر بخواهد نماز ظهر و عصر یا مغرب و عشا را بخواند بهتر آن است که نماز اوّل را به هر چند طرف که لازم است بخواند، بعد نماز دوم را شروع کند.
مسأله 781 - کسى که یقین به قبله ندارد، اگر بخواهد غیر از نماز کارى کند که باید رو به قبله انجام داد، مثلاً بخواهد سر حیوانى را ببرد، باید به گمان عمل نماید و اگر ممکن نیست به هر طرف که انجام دهد صحیح است.
مسأله 782 - اگر در بین نماز فهمید که از قبله منحرف است پس اگر انحراف در بین طرف راست و چپ او بوده و قبله در جهت پشت قرار نگرفته باشد به طرف قبله متوجّه مىشود و بقیّه نمازش را مىخواند و صحیح است؛ ولى اگر پشت به قبله بوده و یا کاملاً به طرف راست یا چپ بوده نماز را قطع مىکند و دوباره رو به قبله نماز مىخواند.
مسأله 783 - اگر ظنّ به قبله پیدا کرد ولى در اثناء نماز ظنّ به جهت دیگرى پیدا کرد باید باقیمانده نماز را در جهت دوم بخواند؛ امّا اگر آن مقدارى که خوانده است به طرف راست یا چپ یا پشت به قبله بوده است در این صورت باید نماز را به طرف قبله تمام کند و بنابر احتیاط مستحبّ نماز را دوباره اعاده کند.
مسأله 784 - اگر بدون این که تحقیق کند از روى غفلت یا سهلانگارى به نماز ایستاد، چنانچه بعد از نماز بفهمد جهت قبله درست بوده و در خواندن نماز هم قصد قربت داشته باشد نمازش صحیح است؛ امّا اگر بعد از نماز بفهمد که جهت قبله درست نبوده نمازش باطل است و باید اعاده کند.
مسأله 785 - اگر گوسفند یا شترى را عمداً بر خلاف جهت قبله سر ببرد یا نحر کند، خوردن گوشت آن گوسفند و شتر حرام است؛ امّا اگر جهت قبله را نمىداند یا جهت قبله را فراموش کرده و یا جاهل و متعذّر باشد چنانچه بر خلاف جهت قبله سر بریده باشد، خوردن گوشت آن حلال است.