نمازهاى مستحب
مسأله 758 - نمازهاى مستحبّى زیاد است و آنها را نافله گویند و بین نمازهاى مستحبّى به خواندن نافلههاى شبانه روز بیشتر سفارش شده و آنها در غیر روز جمعه سى و چهار رکعتند که هشت رکعت آن نافله ظهر و هشت رکعت نافله عصر و چهار رکعت نافله مغرب و دو رکعت نافله عشا و یازده رکعت نافله شب و دو رکعت نافله صبح مىباشد و چون دو رکعت نافله عشا را بنابر احتیاط مستحبّ باید نشسته خواند، یک رکعت حساب مىشود. ولىدر روز جمعه بر شانزده رکعت نافله ظهر و عصر، چهار رکعت اضافه مىشود.
مسأله 759 - از یازده رکعت نافله شب، هشت رکعت آن باید به نیّت نافله شب و دو رکعت آن به نیّت نماز شفع و یک رکعت آن، به نیّت نماز وتر خوانده شود. و دستور کامل نافله شب در کتابهاى دعا گفته شده است.
مسأله 760 - نمازهاى نافله را مىشود نشسته خواند ولى بهتر است دو رکعت نماز نافله نشسته را یک رکعت حساب کند، مثلاً کسى که مىخواهد نافله ظهر را که هشت رکعت است نشسته بخواند، بهتر است شانزده رکعت بخواند و اگر مىخواهد نماز وتر را نشسته بخواند، دو نماز یک رکعتىنشسته بخواند.
مسأله 761 - نافله ظهر و عصر را در سفر نباید خواند؛ امّا بقیّه نافلههاى روزانه را مىشود در سفر خواند؛ ولى نافله عشا را به نیّت این که شاید مطلوب باشد مىتواند بجا آورد.
وقت نافلههاى یومیّه
مسأله 762 - نافله نماز ظهر پیش از نماز ظهر خوانده مىشود و وقت آن از اوّل ظهر تا موقعى که آن مقدار از سایه شاخص که بعد از ظهر پیدا مىشود، به اندازه دو هفتم آن مىشود، مثلاً اگر درازى شاخص هفت وجب باشد، هر وقت مقدار سایهاى که بعد از ظهر پیدا مىشود به دو وجب رسید، آخر وقت نافله ظهر است.
مسأله 763 - نافله عصر پیش از نماز عصر خوانده مىشود و وقت آن تا موقعى است که آن مقدار از سایه شاخص که بعد از ظهر پیدا مىشود، به چهار هفتم آن برسد و چنانچه بخواهد نافله ظهر یا نافله عصر را بعد از وقت آنها بخواند، بهتر است نافله ظهر را بعد از نماز ظهر و نافله عصر را بعد از نماز عصر بخواند و بنابر احتیاط مستحبّ، نیّت ادا و قضا نکند.
مسأله 764 - وقت نافله مغرب بعد از تمام شدن نماز مغرب است تا وقتى که سرخى طرف مغرب که بعد از غروب کردن آفتاب در آسمان پیدا مىشود از بین برود.
مسأله 765 - وقت نافله عشا بعد از تمام شدن نماز عشا تا نصف شب است و بهتر است بعد از نماز عشا بلافاصله خوانده شود.
مسأله 766 - نافله صبح پیش از نماز صبح خوانده مىشود و وقت آن بعد از گذشتن از نصف شب به مقدار خواندن یازده رکعت نماز شب است، ولى احتیاط مستحبّ آن است که قبل از فجر اوّل نخوانند مگر آن که بعد از نافله شب بلافاصله بخوانند که در این صورت مانعى ندارد.
مسأله 767 - وقت نافله شب از نصف شب است تا اذان صبح و بهتر است در ثلث آخر شب خوانده شود.
مسأله 768 - مسافر و کسى که براى او سخت است نافله شب را بعد از نصف شب بخواند، مىتواند آن را در اوّل شب بجا آورد.
نماز غفیله
مسأله 769 - یکى از نمازهاى مستحبّى نماز غفیله است که بین نماز مغرب و عشا خوانده مىشود و وقت آن بعد از نماز مغرب است تا وقتى که سرخىطرف مغرب از بین برود و در رکعت اوّل آن، بعد از حمد باید بجاى سوره، این آیه را بخوانند:
«وَ ذَاالنُّونِ اِذ ذَهَبَ مُغاضِباً فَظَنَّ اَن لَن نَقدِرَ عَلَیهِ فَنَادَی فِی الظُّلُماتِ اَن لا اِلهَ الّا اَنتَ سُبحَانَکَ اِنِّی کُنتُ مِنَ الظّالِمِینَ فَاستَجَبْنا لَهُ وَ نَجَّیناهُ مِنََ الغَمِّ وَ کَذلِکَ نُنجِی المُؤمِنِینَ»
و در رکعت دوم بعد از حمد به جاى سوره، این آیه را بخوانند: «وَ عِندَهُ مَفاتِحُ الغَیبِ لا یَعلَمُها اِلّا هُوَ وَ یَعلَمُ مَا فِی البَرِّ وَ البَحرِ وَ مَا تَسقُطُ مِن وَرَقَةٍ اِلّا یَعلَمُها وَ لا حَبَّةٍ فِی ظُلُماتِ الاَرضِ وَ لَا رَطبٍ وَ لَا یابِسٍ الّا فِی کِتابٍٍ مُبینٍ».
و در قنوت آن بگویند: «اَللَّهُمَّ اِنّی اَسأَلُکَ بِمَفاتِحِ الغَیبِ الَّتِی لا یَعلَمُهَا الّا اَنتَ اَن تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اَن تَفعَلَ بِی کَذا وَ کَذا» و به جاى کلمه «کذا و کذا» حاجتهاى خود را بگویند.
و بعد بگویند: «اَللّهُمَّ اَنتَ وَلِیُّ نِعمَتِی وَ القادِرُ عَلَى طَلِبَتِی تَعلَمُ حاجَتِی فَأسأَلُکَ بِحَقِّ مُحَمّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ عَلَیهِ وَ عَلَیهِمُ السَّلامُ لَمَّا قَضَیتَهَا لِی».