مبطلات روزه‏

 مسأله 1643 - نُه چیز روزه را باطل مى‏کند:

 اوّل: خوردن و آشامیدن، دوم: جماع، سوم: استمناء، و استمناء آن است که انسان با خود کارى کند که منى از او بیرون آید. چهارم: دروغ بستن به خدا و پیغمبر(صلی الله علیه و آله) و جانشینان پیغمبر(علیهم السلام). پنجم: رساندن غبار غلیظ به حلق بنابر احتیاط واجب. ششم: فرو بردن تمام سر در آب. هفتم: باقى ماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح. هشتم: اماله کردن با چیزهاى روان. نهم: قى کردن و احکام اینها در مسائل آینده گفته مى‏شود.

خوردن و آشامیدن‏

 مسأله 1644 - اگر روزه‏دار عمداً چیزى بخورد یا بیاشامد، روزه او باطل مى‏شود، چه خوردن و آشامیدن آن چیز معمول باشد مثل نان و آب، چه معمول نباشد مثل خاک و شیره درخت و چه کم باشد یا زیاد، حتّى اگر مسواک را از دهان بیرون آورد و دوباره به دهان ببرد و رطوبت آن را فرو برد روزه او باطل مى‏شود مگر آن که رطوبت مسواک در آب دهان به طورى از بین برود که رطوبت خارج به آن گفته نشود.

 مسأله 1645 - اگر موقعى که مشغول غذا خوردن است بفهمد صبح شده، باید لقمه را از دهان بیرون آورد و چنانچه عمداً فرو برد روزه‏اش باطل است و به دستورى که بعداً گفته خواهد شد کفّاره هم بر او واجب مى‏شود.

 مسأله 1646 - اگر روزه دار سهواً چیزى بخورد یا بیاشامد، روزه‏اش باطل نمى‏شود.

 مسأله 1647 - احتیاط واجب آن است که روزه دار از استعمال آمپولى که بجاى غذا به کار مى‏رود خوددارى کند، ولى تزریق آمپولى که عضو را بى‏حس مى‏کند یا به جاى دوا استعمال مى‏شود اشکال ندارد.

 مسأله 1648 - اگر روزه دار چیزى را که لاى دندان مانده است عمداً فرو ببرد، روزه‏اش باطل مى‏شود.

 مسأله 1649 - کسى که مى‏خواهد روزه بگیرد، لازم نیست پیش از اذان دندانهایش را خلال کند، ولى اگر بداند غذایى که لاى دندان مانده در روز فرو مى‏رود چنانچه خلال نکند و چیزى از آن فرو رود، بنابر احتیاط روزه‏اش باطل مى‏شود.

 مسأله 1650 - فرو بردن آب دهان، اگرچه بواسطه خیال کردن ترشى و مانند آن در دهان جمع شده باشد، روزه را باطل نمى‏کند.

 مسأله 1651 - فرو بردن اخلاط سر و سینه، تا به فضاى دهان نرسیده اشکال ندارد، ولى اگر داخل فضاى دهان شود، احتیاط واجب آن است که آن را فرو نبرد.

 مسأله 1652 - اگر روزه‏دار به قدرى تشنه شود که بترسد از تشنگى بمیرد مى‏تواند به اندازه‏اى که ترس برطرف شود آب بیاشامد ولى روزه او باطل مى‏شود و اگر ماه رمضان باشد، باید در بقیه روز از بجا آوردن کارى که روزه را باطل مى‏کند خوددارى نماید.

 مسأله 1653 - جویدن غذا براى بچّه یا پرنده و چشیدن غذا و مانند اینها که معمولاً به حلق نمى‏رسد، اگرچه اتّفاقاً به حلق برسد، روزه را باطل نمى‏کند، ولى اگر انسان از اوّل بداند که به حلق مى‏رسد چنانچه فرو رود، روزه‏باطل مى‏شود و باید قضاى آن را بگیرد و کفّاره هم بر او واجب است.

 مسأله 1654 - انسان نمى‏تواند براى ضعف، روزه را بخورد، ولى اگر ضعف او به قدرى است که معمولاً نمى‏شود آن را تحمّل کرد، خوردن روزه اشکال ندارد.

جماع‏

 مسأله 1655 - جماع روزه را باطل مى‏کند اگرچه فقط به مقدار ختنه گاه داخل شود و منى هم بیرون نیاید.

 مسأله 1656 - اگر کمتر از مقدار ختنه گاه داخل شود و منى هم بیرون نیاید، روزه باطل نمى‏شود و همچنین کسى که آلتش را بریده‏اند اگر کمتر از مقدار ختنه گاه را داخل کند روزه‏اش باطل نمى‏شود.

 مسأله 1657 - اگر شکّ کند که به اندازه ختنه گاه داخل شده یا نه، روزه او صحیح است.

 مسأله 1658 - اگر فراموش کند که روزه است و جماع نماید، یا او را به جماع مجبور نمایند بطورى که از اختیار او خارج باشد روزه او باطل نمى‏شود، ولى چنانچه در بین جماع یادش بیاید، باید فوراً از حال جماع خارج شود و اگر خارج نشود، روزه او باطل است و اگر کسى را به جماع مجبور نمایند یا براى دفع شرّ دیگرى جماع را اختیار کند روزه‏اش باطل مى‏شود ولى کفّاره ندارد.

استمناء

 مسأله 1659 - اگر روزه‏دار استمناء کند یعنى با خود کارى کند که منى از او بیرون آید، روزه‏اش باطل مى‏شود.

 مسأله 1660 - اگر بى اختیار منى از او بیرون آید، روزه‏اش باطل نیست. ولى اگر کارى کند که بى اختیار منى از او بیرون آید، در صورتى که بداند یا اطمینان داشته باشد که به سبب آن کار، منى بى‏اختیار خارج خواهد شد روزه‏اش باطل مى‏شود.

 مسأله 1661 - هرگاه روزه‏دار بداند که اگر در روز بخوابد محتلم مى‏شود، یعنى‏در خواب منى از او بیرون مى‏آید، مى‏تواند در روز بخوابد و چنانچه بخوابد و محتلم هم بشود روزه‏اش صحیح است.

 مسأله 1662 - اگر روزه‏دار در حال بیرون آمدن منى از خواب بیدار شود، واجب نیست از بیرون آمدن آن جلوگیرى کند.

 مسأله 1663 - روزه‏دارى که محتلم شده، مى‏تواند بول کند و به دستورى که در مسأله 73 گفته شد، استبراء نماید، حتّى اگر غسل کرده باشد این کار براى روزه‏اش ضررى ندارد، و اگر منى بیرون آمد مجدّداً غسل کند.

 مسأله 1664 - روزه دارى که محتلم شده اگر بداند منى در مجرا مانده و در صورتى که پیش از غسل بول نکند بعد از غسل منى از او بیرون مى‏آید، بنابر احتیاط مستحب باید پیش از غسل بول کند.

 مسأله 1665 - اگر به قصد بیرون آمدن منى کارى بکند در صورتى که منى از او بیرون نیاید روزه‏اش باطل نمى‏شود.

 مسأله 1666 - اگر روزه دار بدون قصد بیرون آمدن منى با کسى بازى و شوخى‏کند در صورتى که عادت نداشته باشد که بعد از بازى و شوخى منى از او خارج شود اگرچه اتّفاقاً منى بیرون آید روزه او صحیح است. ولى اگر شوخى را ادامه دهد تا آنجا که نزدیک است منى خارج شود و خوددارى نکند تا خارج گردد روزه‏اش باطل است.

دروغ بستن به خدا و پیغمبر(ص)

 مسأله 1667 - اگر روزه دار به گفتن یا به نوشتن یا به اشاره و مانند اینها به خدا و پیغمبر(ص) و جانشینان آن حضرت عمداً نسبت دروغ بدهد اگرچه فوراً بگوید دروغ گفتم یا توبه کند، روزه او باطل است و بنابر احتیاط واجب حضرت زهرا(ع) و سایر پیغمبران هم در این حکم فرقى ندارند.

 مسأله 1668 - اگر بخواهد خبرى را که نمى‏داند راست است یا دروغ نقل کند بنابر احتیاط واجب باید از کسى که آن خبر را گفته، یا از کتابى که آن خبر در آن نوشته شده نقل نماید لکن اگر خودش هم خبر بدهد روزه‏اش باطل نمى‏شود.

 مسأله 1669 - اگر چیزى را به اعتقاد این که راست است از قول خدا یا پیغمبر(ص) نقل کند و بعد بفهمد دروغ بوده، روزه‏اش باطل نمى‏شود.

 مسأله 1670 - اگر بداند دروغ بستن به خدا و پیغمبر(ص) روزه را باطل مى‏کند و چیزى را که مى‏داند دروغ است به آنان نسبت دهد و بعداً بفهمد آنچه را که گفته راست بوده، روزه‏اش صحیح است.

 مسأله 1671 - اگر دروغى را که دیگرى ساخته عمداً به خدا و پیغمبر(ص) و جانشینان پیغمبر(ص) نسبت دهد روزه‏اش باطل مى‏شود ولى اگر از قول کسى که آن دروغ را ساخته نقل کند اشکال ندارد.

 مسأله 1672 - اگر از روزه دار بپرسند که آیا پیغمبر(ص) چنین مطلبى فرموده‏اند و او جایى که در جواب باید بگوید نه، عمداً بگوید بلى، یا جایى که باید بگوید بلى عمداً بگوید نه، روزه‏اش باطل مى‏شود.

 مسأله 1673 - اگر از قول خدا یا پیغمبر(ص) حرف راستى را بگوید بعد بگوید دروغ گفتم یا در شب دروغى را به آنان نسبت دهد و فرداى آن روز که روزه مى‏باشد بگوید آنچه دیشب گفتم راست است، روزه‏اش باطل مى‏شود.

رساندن غبار غلیظ به حلق‏

 مسأله 1674 - بنابر احتیاط واجب رساندن غبار غلیظ به حلق روزه را باطل مى‏کند؛ چه غبار چیزى باشد که خوردن آن حلال است مثل آرد، یا غبار چیزى باشد که خوردن آن حرام است.

 مسأله 1675 - اگر بواسطه باد، غبار غلیظى پیدا شود و انسان با این که متوجّه است، مواظبت نکند و به حلق برسد، اگر بتوان گفت که از عمد بوده، بنا بر احتیاط واجب روزه‏اش باطل مى‏شود.

 مسأله 1676 - احتیاط مستحب آن است که روزه دار دود سیگار و تنباکو و مانند اینها را هم به حلق نرساند و بخار غلیظ روزه را باطل نمى‏کند، مگر این که در دهان به صورت آب درآید و فرو دهد.

 مسأله 1677 - اگر مواظبت نکند و غبار یا بخار یا دود و مانند اینها داخل حلق شود، چنانچه اطمینان داشته که به حلق نمى‏رسد روزه‏اش صحیح است.

 مسأله 1678 - اگر فراموش کند که روزه است و مواظبت نکند، یا بى اختیار غبار و مانند آن به حلق او برسد روزه‏اش باطل نمى‏شود و چنانچه ممکن است باید آن را بیرون آورد.

فرو بردن سر در آب‏

 مسأله 1679 - اگر روزه دار عمداً تمام سر را در آب فرو برد، اگرچه باقى بدن او از آب بیرون باشد، بنابر احتیاط واجب باید قضاى آن روزه را بگیرد. ولى اگر تمام بدن را آب بگیرد و مقدارى از سر بیرون باشد، روزه باطل نمى‏شود.

 مسأله 1680 - اگر نصف سر را یک دفعه و نصف دیگر آن را دفعه دیگر در آب فرو برد، روزه‏اش باطل نمى‏شود.

 مسأله 1681 - اگر شکّ کند که تمام سر زیر آب رفته یا نه، روزه‏اش صحیح است.

 مسأله 1682 - اگر تمام سر زیر آب برود ولى مقدارى از موها بیرون بماند روزه باطل مى‏شود.

 مسأله 1683 - احتیاط واجب آن است که سر را در گلاب فرو نبرد ولى در آبهاى مضاف دیگر و در چیزهاى دیگر که روان است اشکال ندارد.

 مسأله 1684 - اگر روزه دار بى اختیار در آب بیفتد و تمام سر او را آب بگیرد، یا فراموش کند که روزه است و سر در آب فرو برد، روزه او باطل نمى‏شود.

 مسأله 1685 - اگر عادتاً با افتادن در آب سرش زیر آب مى‏رود، چنانچه با توجّه به این مطلب خود را در آب بیندازد و سرش به زیر آب برود روزه‏باطل مى‏شود.

 مسأله 1686 - اگر فراموش کند که روزه است و سر را در آب فرو برد، یا دیگرى به زور سر او را در آب فرو برد، چنانچه در زیر آب یادش بیاید که روزه است، یا آن کس دست خود را بردارد، باید فوراً سر را بیرون آورد و چنانچه بیرون نیاورد، روزه‏اش باطل مى‏شود.

 مسأله 1687 - اگر فراموش کند که روزه است و به نیّت غسل سر را در آب فرو برد، روزه و غسل او صحیح است.

 مسأله 1688 - اگر بداند که روزه است و عمداً براى غسل سر را در آب فرو برد، چنانچه روزه او، روزه واجبى باشد که مثل روزه کفّاره وقت معیّنى ندارد، غسل صحیح و روزه باطل مى‏باشد، ولى اگر واجب معیّن باشد، اگر به فرو بردن سر در آب، قصد غسل کند، روزه او باطل است و بنابر احتیاط واجب، غسل او هم باطل است مگر آن که در زیر آب، یا در حال خارج شدن از آب نیّت غسل کند که در این صورت غسل او صحیح است و امّا اگر روزه ماه رمضان باشد، هم غسل و هم روزه باطل است مگر آن که در همان زیر آب توبه نماید و در حال خارج شدن از آب نیّت غسل کند که در این صورت غسل او صحیح است.

 مسأله 1689 - اگر براى آن که کسى را از غرق شدن نجات دهد سر را در آب فرو برد، اگرچه نجات دادن او واجب باشد، روزه‏اش باطل مى‏شود.

باقى ماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح‏

 مسأله 1690 - اگر جنب عمداً تا اذان صبح غسل نکند، یا اگر وظیفه او تیمّم است عمداً تیمّم ننماید، روزه‏اش باطل است.

 مسأله 1691 - اگر در روزه واجبى که مثل روزه ماه رمضان وقت آن معیّن است تا اذان صبح غسل نکند و تیمّم هم ننماید روزه‏اش باطل است.

 مسأله 1692 - کسى که جنب است و مى‏خواهد روزه واجبى بگیرد که مثل روزه رمضان وقت آن معیّن است، چنانچه عمداً غسل نکند تا وقت تنگ شود، مى‏تواند با تیمّم روزه بگیرد و صحیح است ولى معصیت کرده.

 مسأله 1693 - اگر جنب در ماه رمضان غسل را فراموش کند و بعد از یک روز یادش بیاید، باید روزه آن روز را قضا نماید و اگر بعد از چند روز یادش بیاید، باید روزه هر چند روزى را که یقین دارد جنب بوده قضا نماید. مثلاً اگر نمى‏داند سه روز جنب بوده یا چهار روز، باید روزه سه روز را قضا کند.

 مسأله 1694 - کسى که در شب ماه رمضان براى هیچ کدام از غسل و تیمّم وقت ندارد، اگر خود را جنب کند، روزه‏اش باطل است و قضا و کفّاره بر او واجب مى‏شود، ولى اگر براى تیمّم وقت دارد، چنانچه خود را جنب کند، با تیمّم روزه او صحیح است ولى گناهکار است.

 مسأله 1695 - اگر گمان کند که به اندازه غسل وقت دارد و خود را جنب کند و بعد بفهمد وقت تنگ بوده چنانچه تیمّم کند روزه‏اش صحیح است.

 مسأله 1696 - کسى که در شب ماه رمضان جنب است و مى‏داند که اگر بخوابد تا صبح بیدار نمى‏شود، نباید بخوابد و چنانچه بخوابد و تا صبح بیدار نشود، روزه‏اش باطل است و قضا و کفّاره بر او واجب مى‏شود.

 مسأله 1697 - هرگاه جنب در شب ماه رمضان بخوابد و بیدار شود اگر احتمال بدهد که اگر دوباره بخوابد بیدار مى‏شود براى غسل، مى‏تواند بخوابد.

 مسأله 1698 - کسى که در شب ماه رمضان جنب است و مى‏داند یا احتمال مى‏دهد که اگر بخوابد پیش از اذان صبح بیدار مى‏شود، چنانچه تصمیم داشته باشد که بعد از بیدار شدن غسل کند و با این تصمیم بخوابد و تا اذان خواب بماند روزه‏اش صحیح است.

 مسأله 1699 - کسى که در شب ماه رمضان جنب است و مى‏داند یا احتمال مى‏دهد که اگر بخوابد پیش از اذان صبح بیدار مى‏شود، چنانچه غفلت داشته باشد که بعد از بیدار شدن باید غسل کند، در صورتى که بخوابد و تا اذان صبح خواب بماند روزه‏اش صحیح است.

 مسأله 1700 - کسى که در شب ماه رمضان جنب است و مى‏داند یا احتمال مى‏دهد که اگر بخوابد پیش از اذان صبح بیدار مى‏شود، چنانچه نخواهد بعد از بیدار شدن غسل کند، یا تردید داشته باشد که غسل کند یا نه، در صورتى که بخوابد و بیدار نشود، روزه‏اش باطل است.

 مسأله 1701 - اگر جنب در شب ماه رمضان بخوابد و بیدار شود و بداند یا احتمال دهد که اگر دوباره بخوابد پیش از اذان صبح بیدار مى‏شود و تصمیم هم داشته باشد که بعد از بیدار شدن غسل کند، چنانچه دوباره بخوابد و تا اذان بیدار نشود، باید روزه آن روز را قضا کند و همچنین است اگر از خواب دوم بیدار شود و براى مرتبه سوم بخوابد و کفّاره بر او واجب نمى‏شود.

 مسأله 1702 - خوابى را که در آن محتلم شده نباید خواب اوّل حساب کرد بلکه اگر از آن خواب بیدار شود و دوباره بخوابد خواب اوّل حساب مى‏شود.

 مسأله 1703 - اگر روزه دار در روز محتلم شود، واجب نیست فوراً غسل کند.

 مسأله 1704 - هرگاه در ماه رمضان بعد از اذان صبح بیدار شود و ببیند محتلم شده، اگرچه بداند پیش از اذان محتلم شده، روزه او صحیح است.

 مسأله 1705 - کسى که مى‏خواهد قضاى روزه رمضان را بگیرد، هرگاه تا اذان صبح عمداً جنب بماند، روزه او باطل است، ولى اگر از روى عمد نباشد روزه او باطل نیست.

 مسأله 1706 - اگر در روزه واجبى غیر روزه رمضان و قضاى آن تا اذان صبح جنب بماند، چنانچه از روى عمد نباشد روزه‏اش صحیح است چه وقت آن معیّن باشد و چه نباشد.

 مسأله 1707 - اگر زن پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و عمداً غسل نکند، یا اگر وظیفه او تیمّم است عمداً تیمّم نکند روزه‏اش باطل است.

 مسأله 1708 - اگر زن پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و براى غسل وقت نداشته باشد، چنانچه بخواهد روزه ماه رمضان یا قضاى آن یا هر روزه واجب و مستحبّ دیگرى بگیرد باید تیمّم نماید و روزه‏اش صحیح است.

 مسأله 1709 - اگر زن نزدیک اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و براى هیچ کدام از غسل و تیمّم وقت نداشته باشد، یا بعد از اذن بفهمد که پیش از اذان پاک شده، روزه او صحیح است، ولى اگر در وسعت وقت قضاى رمضان را گرفته باشد صحیح بودن آن اشکال دارد.

 مسأله 1710 - اگر زن بعد از اذان صبح از خون حیض یا نفاس پاک شود، یا در بین روز خون حیض یا نفاس ببیند اگرچه نزدیک مغرب باشد، روزه او باطل است.

 مسأله 1711 - اگر زن غسل حیض یا نفاس را فراموش کند و بعد از یک روز یا چند روز یادش بیاید، روزه‏هایى که گرفته صحیح است اگرچه احتیاط مستحب است روزه‏هایى را که گرفته قضا نماید.

 مسأله 1712 - اگر زن پیش از اذان صبح در ماه رمضان از حیض یا نفاس پاک شود و در غسل کردن کوتاهى کند و تا اذان غسل نکند و در تنگى وقت تیمّم هم نکند، روزه‏اش باطل است ولى چنانچه کوتاهى نکند مثلاً منتظر باشد که حمّام زنانه شود، اگرچه سه مرتبه بخوابد و تا اذان غسل نکند در صورتى که تیمّم کند روزه او صحیح است.

 مسأله 1713 - اگر زنى که در حال استحاضه کثیره است، غسلهاى خود را به تفصیلى که در احکام استحاضه گفته شد بجا آورد، روزه او صحیح است.

 مسأله 1714 - کسى که مس میّت کرده یعنى جایى از بدن خود را به بدن میّت رسانده، مى‏تواند بدون غسل مس میّت روزه بگیرد و اگر در حال روزه هم میّت را مس نماید، روزه او باطل نمى‏شود.

اماله کردن‏

 مسأله 1715 - اماله کردن با چیز روان براى روزه‏دار حرام مى‏باشد ولى در مبطل بودن آن تأمّل است.

قى کردن‏

 مسأله 1716 - هرگاه روزه دار عمداً قى کند - اگرچه بواسطه مرض و مانند آن ناچار باشد - روزه‏اش باطل مى‏شود ولى اگر سهواً یا بى اختیار قى کند اشکال ندارد.

 مسأله 1717 - اگر در شب چیزى بخورد که مى‏داند بواسطه خوردن آن، در روز بى اختیار قى مى‏کند روزه‏اش صحیح است.

 مسأله 1718 - اگر روزه دار بتواند از قى کردن خوددارى کند چنانچه براى او ضرر و مشقّت نداشته باشد، باید خوددارى نماید.

 مسأله 1719 - اگر مگس در گلوى روزه دار برود، چنانچه به قدرى پایین رود که به فرو بردن آن خوردن نمى‏گویند لازم نیست آن را بیرون آورد و روزه او صحیح است و اگر به این مقدار پایین نرود اگر بداند که به واسطه بیرون آوردن آن قى مى‏کند واجب نیست آن را بیرون بیاورد و روزه‏اش صحیح است.

 مسأله 1720 - اگر سهواً چیزى را فرو ببرد و پیش از رسیدن به شکم یادش بیاید که روزه است، چنانچه به قدرى پایین رفته باشد که اگر آن را داخل شکم کند خوردن نمى‏گویند لازم نیست آن را بیرون آورد و روزه او صحیح است.

 مسأله 1721 - اگر یقین داشته باشد که بواسطه آروغ زدن، چیزى از گلو بیرون مى‏آید نباید عمداً آروغ بزند ولى اگر یقین نداشته باشد اشکال ندارد.

 مسأله 1722 - اگر آروغ بزند و بدون اختیار چیزى در گلو یا دهانش بیاید، باید آن را بیرون بریزد و اگر بى اختیار فرو رود، روزه‏اش صحیح است.

احکام مبطلات روزه‏

 مسأله 1723 - اگر انسان عمداً و از روى اختیار کارى که روزه را باطل مى‏کند انجام دهد روزه او باطل مى‏شود، و چنانچه از روى عمد نباشد اشکال ندارد، ولى جنب اگر بخوابد و به تفصیلى که در مسأله1703 گفته شد تا اذان صبح غسل نکند روزه او باطل است.

 مسأله 1724 - اگر روزه دار سهواً یکى از کارهایى که روزه را باطل مى‏کند انجام دهد و به خیال اینکه روزه‏اش باطل شده عمداً دوباره یکى از آنها را بجا آورد، روزه او باطل مى‏شود.

 مسأله 1725 - اگر چیزى به زور در گلوى روزه دار بریزند، یا سر او را به زور در آب فرو برند روزه او باطل نمى‏شود. ولى اگر مجبورش کنند روزه خود را باطل کند مثلاً به او بگویند: اگر غذا نخورى ضرر مالى یا جانى به تو مى‏زنیم و خودش براى جلوگیرى از ضرر چیزى بخورد، روزه او باطل مى‏شود.

 مسأله 1726 - روزه دار نباید جایى برود که مى‏داند چیزى در گلویش مى‏ریزند یا مجبورش مى‏کنند که خودش روزه خود را باطل کند، امّا اگر قصد رفتن کند و نرود یا بعد از رفتن چیزى به خوردش ندهند روزه او صحیح است و چنانچه از روى ناچارى کارى که روزه را باطل مى‏کند انجام دهد روزه او باطل مى‏شود، ولى اگر چیزى در گلویش بریزند باطل شدن روزه او محلّ اشکال است.